Na dobry początek Nowego Roku przedstawiamy największy hit roku ubiegłego: naczynie w kształcie fallusa, które przybyło do nas w celu konserwacji z Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu. Ten niezwykły obiekt jest unikatem na skalę europejską – brakuje podobnych zachowanych w całości lub równie starannie zdobionych. Naczynie powstało na przełomie XV i XVI wieku i prawdopodobnie przybyło na tereny polskie z Czech, Nadrenii, Hesji lub Niderlandów.

Brakuje świadectw dokumentujących zapewne barwną, a może nawet sensacyjną historię obiektu. Możemy się jedynie domyślać kto i do czego go wykorzystywał i zgadywać, jaką miał funkcję: zasobową, a może dekoracyjną? Wiemy tylko, że jego pierwotne uszkodzenie powstało w trakcie użytkowania naczynia po czym fallus został zdeponowany w latrynie - było to powszechne ówczesne „cmentarzysko” dla uszkodzonych szkieł i ceramiki.

Obiekt wykonany jest z jasnozielonego szkła z drobnymi pęcherzykami powietrza, zdobiony doklejaną szklaną nicią w górnej części biegnącą prawdopodobnie od jego podstawy. Pierwotnie przeźroczysta powierzchnia szkła uległa iryzacji, praktycznie w całości pokrywają ją jasne matowe plamki. Powierzchnia dolnej części obiektu w całości pokryta jest białawą, matową, gładką warstwą. Taki stan zachowania obiektu był powodem długich prac koncepcyjnych nad właściwą metodą jego konserwacji. Ostatecznie zdecydowaliśmy się na wytworzenie autorskiego stelażu z barwionej żywicy epoksydowej oraz na oczyszczenie i zabezpieczenie powierzchni szkła tak, aby nie ulegało dalszemu uszkodzeniu.

Po wielu próbach i wykonaniu licznych prototypów stworzyliśmy stelaż składający się z 4 części, z których 3 zostały połączone ze sobą na stałe, a ostatnia stała się osobnym modułem stabilizującym. Całość prac umożliwiła interdyscyplinarna współpraca z ekspertem z dziedziny projektowania i wydruków 3D, czego efekty możecie sami ocenić na zdjęciach poniżej.

Wydruki 3D prototypów:

Gotowy stelaż:

Efekt finalny prac konserwatorskich:

Najnowsze wieści głoszą, że naczynie w kształcie fallusa wraz ze stelażem ruszyło w długą podróż po Europie i aktualnie jest eksponowane w Magdeburgu. Bardzo miło jest nam ze świadomością, że mogliśmy się do tego przyczynić!

Dziękujemy Muzeum Archeologiczno-Historycznemu w Elblągu za współpracę, udostępnienie istniejącej dokumentacji oraz publikacji dotyczących konserwowanego obiektu.