Jakkolwiek pretensjonalnie by to nie brzmiało - światło jest dla szkła tym, czym dusza dla człowieka. Bez światła nawet najpiękniejsze szkło będzie tylko pustą, martwą skorupą. Bez wyrazu, bez wdzięku. To ono sprawia, że przedmiot szklany żyje, błyszczy, mieni się, tworzy poświatę, refleksy.
W naszej działalności kwestia światła ma więc kluczowe znaczenie. Myślenie o świetle musi towarzyszyć nam od najwcześniejszych etapów projektu, niezależnie czy jest to szklana przegroda, lampa czy też rzeźba. Od natężenia i jakości światła zależy jaki będzie końcowy efekt naszej pracy, dlatego już przy pierwszej rozmowie z klientem staramy się poruszyć tę kwestię. Pytamy czy obiekt ma być oświetlany światłem naturalnym, czy sztucznym (jeśli sztucznym to jakiego typu). Jeśli ktoś nie ma sprecyzowanego zamówienia, pomagamy w decyzji i doborze rozwiązania. Dopiero potem przechodzimy do dalszych kwestii - estetycznych i funkcjonalnych.

3 typy ekspozycji szkła artystycznego
Dekoracyjne panele z witrażu i szkła stapianego (fusingu) możemy prezentować trojako:

-jako przegroda zewnętrzna - efekt: intensywne i równomierne podświetlenie światłem naturalnym.
-jako przegroda wewnętrzna - efekt: łagodne podświetlenie światłem naturalnym docierającym od okien oraz światłem lamp znajdujących się w pomieszczeniach.
-jako podświetlony światłem sztucznym kaseton, szklany "obraz" - efekt: wyrazisty element wystroju, pełniący równocześnie funkcję lampy, utrzymujący taki sam wygląd niezależnie od pory dnia, czy pogody.

Oczywiście każdy z powyższych sposobów ekspozycji szkła jest właściwy. Błąd można popełnić źle dobierając szkło do warunków w jakich ma się znaleźć (np. zbyt ciemne barwy do słabo oświetlonego wnętrza) lub w doborze oświetlenia sztucznego (np. zbyt jaskrawe, nierównomiernie rozłożone).

Poniżej kilka przykładów szkła w różnych warunkach oświetleniowych:

ŚWIATŁO NATURALNE // OKNA
Światło naturalne to największy "sprzymierzeniec" witrażu i przeszkleń ze szkła stapianego. Jeśli nasze szkło wypełnia otwór okienny właściwie nie musimy się o nic martwić. Mamy gwarancję, że będzie się fantastycznie prezentować. Będzie żyć i zmieniać się wraz pogodą i pora dnia - i chyba w tym tkwi największy urok tego materiału.

Fusing podświetlony światłem naturalnym. Do obejrzenia TUTAJ.

Witraż w Szkole Handlowej w Tokio, podświetlony światłem naturalnym. Do obejrzenia TUTAJ.

ŚWIATŁO ROZPROSZONE - NATURALNE I SZTUCZNE  // PRZEGRODY WE WNĘTRZU
Witraż i fusing może być stosowany jako element wystroju wnętrza - np.ozdobny panel między dwoma pomieszczeniami lub wypełnienie drzwi. Należy pamiętać, że szkło najlepiej się prezentuje w świetle przechodzącym, a więc wtedy, gdy mocniejsze światło jest za nim (gdy szkło znajduje się między pomieszczeniami - mocniej i słabiej oświetlonym, ładniej będzie wyglądać dla osoby znajdującej się w pomieszczeniu ciemniejszym). Struktura szkła i kolory muszą być dobrane w taki sposób, aby dobrze wyglądały nie tylko przy zapalonym świetle. Przy słabym oświetleniu szkło traci swą przejrzystość i kolory, jednak interesująca faktura fusingu i rysunek linii ołowiu w witrażu również ma walory dekoracyjne.

Fusing w łazience. Do obejrzenia TUTAJ.

Witraż między korytarzem a salonem. Do obejrzenia TUTAJ.

ŚWIATŁO SZTUCZNE SKUPIONE // KASETONY
Tutaj sprawa jest najbardziej skomplikowana. Światło skupione stosujemy do szkła (witrażu, fusingu), które umieszczone jest we wnęce ściennej, w postaci kasetonu. Tworzy on wtedy rodzaj świecącego obrazu, bądź element oświetleniowy wnętrza. Niewłaściwe podświetlenie takiego panelu może zabić jego cały urok. Warto więc uważnie podejść do kwestii doboru oświetlenia i dokładnie wszystko omówić z projektantami jeszcze na etapie projektu przeszklenia.

Światło za płaszczyzna szkła powinno być równomiernie rozprowadzone. Żeby to uzyskać, pomiędzy szkłem a źródłem światła powinno znaleźć się coś, co je rozproszy i złagodzi. Najlepszym rozwiązaniem jest arkusz szkła akrylowego np. perspex w kolorze mlecznobiałym.
Najczęstszym błędem jest umieszczanie oświetlenia po obwodzie szkła np. w postaci paska ledowego.

Witraż jako podświetlony kaseton we wnętrzu warszawskiej winiarni. Do obejrzenia TUTAJ.

Witraże podświetlane w piekarnio-kawiarni "Galeria Wypieków" w Warszawie. Światło jest rozproszone arkuszem białego tworzywa akrylowego.

Podświetlany kaseton z fusingu. Przykład poprawnego podświetlenia szkła. Do obejrzenia TUTAJ.

Fusing we wnętrzu. Do obejrzenia TUTAJ. Z lewej strony podświetlony światłem naturalnym. Z prawej - umieszczony już we wnęce ściennej, sztucznie podświetlony. Został tu niestety popełniony najczęstszy błąd - poprowadzono pasek LED po obwodzie panelu. Przykład pokazuje, ile wdzięku szkło traci przez niewłaściwy dobór oświetlenia.