Czy patrzymy na dzieła sztuki, czy pospolite przedmioty, na zachwycający krajobraz, czy obskurny mur ? obraz dociera do naszych oczu za pośrednictwem fal świetlnych emitowanych przez źródło światła i odbitych od powierzchni tego, na co patrzymy. Są jednak przedmioty, wykonane z materiałów, które określamy jako przezroczyste ? mają one zdolność nie tylko odbijania, ale i przepuszczania światła. Takie jest powietrze, woda, takie też jest i szkło. Żeby zobaczyć przedmiot w świetle odbitym, widz musi się znajdować w tej samej przestrzeni, co źródło światła. Żeby można było obejrzeć przedmiot przezroczysty - niezależnie od tego, czy jest to witraż, czy szkło stapiane ? musi być oglądany "pod światło".

Stwarza to konsekwencje praktyczne: w pomieszczeniu w którym jest oglądający, musi być ciemniej, niż za witrażem (czy taflą szkła stapianego).

Jeżeli witraż jest w oknie - nie ma problemu.

Jeżeli znajduje się on w otworze miedzy pomieszczeniami, widoczny będzie w pełnej krasie, gdy różnica jasności w obu pomieszczeniach będzie znaczna, by widz w ciemniejszym pomieszczeniu widział witraż, jako witraż (w świetle przechodzącym), a nie jako mozaikę (w świetle odbitym).

Jeżeli jasność oświetlenia w obu pomieszczeniach jest wyrównana, a chcemy by witraż mimo wszystko był widoczny - musimy go podświetlić, mając znów na uwadze, że jeżeli doświetlający reflektor będzie w jednym, to witraż będzie dobrze widziany w pomieszczeniu przeciwległym.

Nie jest istotna ilościowa jasność, ale różnica intensywności światła.

Jednym słowem trzeba się zdecydować, która strona witraża przeznaczona jest dla widza i oświetlać stronę przeciwległą.

Załączony rysunek wyjaśnia to rozwiązanie

.Oczywiście można zainstalować reflektory po obu stronach witraża i wtedy używać ich naprzemiennie, w zależności od tego, w którym pomieszczeniu witraż w danym momencie ma być oglądany. Do oświetlania witraża najlepsze byłby reflektory takie, jakich używa się w galeriach sztuki - wyposażone w dające się ustawiać przesłony regulujące pole oświetlane do konkretnego wymiaru. Nie od rzeczy byłoby wyposażyć układ w możliwość regulacji intensywności oświetlenia, by można było lepiej kontrolować efekt w różnych sytuacjach oświetleniowych.

W dużym frontowym oknie pracowni eksponujemy nasze szkła. Po zapadnięciu zmroku zapalamy w pracowni światło i galerię naszych prac mogą podziwiać przechodzący ulicą.