Dodatkowe informacje

• Data wykonania: 2012-07-15
• Projektant: Paweł Przyrowski
• Współpraca projektowa: ks. dr Janusz Nowiński SDB
• Technika wykonania: witraż klasyczny
• Dodatkowe informacje::

  Opis witraża z klasztoru w Sejnach

  Witraż jest usytuowany w oknie na półpiętrze klatki schodowej w skrzydle południowym budynku dawnego klasztoru podominikańskiego. Kształt okna witrażowego jest w obramowaniu okna typu gotyckiego. Jest to elementem wyróżniającym całą elewację budynku klasztoru od strony południowej z uwagi na wielkość i kształt w stosunku do pozostałych okien w elewacji, które są wzorowane na oknie typu weneckiego. Poniżej okno witrażowego znajduje się główne wejście do klasztoru od strony dawnych ogrodów przyklasztornych do którego prowadziła główna aleja całego założenia parkowego.
  Dominikanie, po wzniesieniu murów kościoła w 1619 roku, który był w pierwotnym kształcie budowlą gotycką, zaczęli prace przy wznoszeniu budynku klasztornego. Najstarszą część klasztoru stanowi właśnie południowe skrzydło obecnego budynku klasztornego. Skrzydło te swymi fundamentami objęło budowlę wzniesioną przez Jerzego Grodzińskiego. Można domniemywać z dużym prawdopodobieństwem, że były to zabudowania wchodzące w zespół budynków dworu Grodzieńskich. W czasie budowy klasztoru, te zabudowania zostały wkomponowane w zespół budowli klasztornej. Grubość murów zewnętrznych skrzydła południowego jest prawie dwukrotnie większa niż skrzydła przeciwległego, to jest północnego.
  Powstanie witraża w obecnej ikonografii wiąże się z okresem , kiedy w tym budynku mieściło się Seminarium Duchowne Diecezji Sejneńskiej. Z zachowanych relacji dawnych mieszkańców Sejn wynika, iż witraż powstał na początku XX wieku, kiedy rektorem był ks. Kanonik Romuald Jałbrzykowski. Witraż zarówno podczas I i II wojny światowej nie uległ zniszczeniu, dzięki zapobiegliwości miejscowych parafian, którzy okno witrażowe chronili odpowiednią zasłoną zrobioną z desek. Przez lata ostatniej wojny światowej witraż był szczególnie chroniony przed zniszczeniem przez wieloletniego kościelnego parafii sejneńskiej pana Józefa Bieleckiego i jego żonę Annę, która zginęła w dniu 2 sierpnia 1944 roku na terenie świątyni podczas ostrzału artyleryjskiego w czasie ofensywy wojsk sowieckich, chroniąc relikwiarze kościelne. Żyła 32 lata i osierociła czwórkę małych dzieci .
  W połowie lat pięćdziesiątych XX wieku, kiedy w budynku klasztornym umieszczono Zasadniczą Szkołę Mechanizacji Rolnictwa, na polecenie ówczesnych władz komunistycznych, witraż został zdemontowany i zniszczyły. Dawną ramę po witrażu przeszklono zwykłym szkłem i taki stan trwał do lipca 2012 roku.
  Z okresu międzywojennego, kiedy w budynku poklasztornym mieściło się Gimnazjum Biskupie Diecezji Łomżyńskiej zachowała się jedyna fotografia witraża w zbiorach Sejneńskiego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, która stała się podstawą do wykonania rekonstrukcji.
  Pole okna witrażowego jest podzielone na trzynaście pól. To ma symbolizować 12 apostolskich uczniów Chrystusa z ostatniej wieczerzy przygotowywanych do głoszenia Jego nauki, plus jedno pole symbolizujące osobę Pana Jezusa. W środkowym głównym polu na samym szczycie obok ornamentów znajduje się w owalu biała gołębica. Jest to od pierwszych wieków chrześcijaństwa główny ikonograficzny symbol Ducha Świętego-Trzeciej Osoby Trójjedynego Boga. Prawie zawsze Ducha Świętego malowano w postaci gołębicy – tak jak objawił się przy chrzcie Jezusa Chrystusa w Jordanie. Od papieża Benedykta XIV to znaczy od 1775 roku obowiązuje w sztuce sakralnej ukazywanie Trzeciej Osoby Boskiej w postaci gołębicy.
  Dwa niższe pola centralne przedstawiają wizerunek Niepokalane Poczęscie Najświętszej Maryi Panny (uzanwacny również za wizerunek Madonny Wniebowziętej)  według obrazu hiszpańskiego malarza baroku Bartolomeo Murillo, który żył w latach 1617- 1682. W swojej twórczości Murillo malował głównie obrazy religijne o cechach wizyjno-ekstatycznych. Stworzył typ ikonograficzny, który przetrwał przez trzysta lat i jest jednym z najbardziej popularnych wizerunków maryjnych, powszechnie naśladowanych i reprodukowanych. Cechy jego warsztatu to delikatny światłocień, miękki modelunek i ciepły koloryt.
  Na dwóch polach licząc od dołu krawędzi okna są przedstawione figury świętych związanych z formacją duchową człowieka.
  Po prawej stronie jest postać świętego Stanisława Kostki przyjmującego komunię, a po lewej postać świętego Alojzego Gonzagi.
  - Święty Stanisława Kostki żył w latach 1550 -1568. Papież Klemens X w roku 1674 ogłosił bł. Stanisława jednym z głównych patronów Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litwy. Był to pierwszy Błogosławiony Towarzystwa Jezusowego.
  - Święty Alojzy Gonzaga żył w latach 1568 – 1591. Alojzy zmarł jako kleryk, bez święceń kapłańskich w wieku zaledwie 23 lat.
  Sława świętego Alojzego była tak wielka, że już w roku 1605 papież Paweł V ogłosił go błogosławionym. Kanonizacja jednak odbyła się dopiero w roku 1726. Dokonał jej papież Benedykt XIII wraz z kanonizacją św. Stanisława Kostki. Tenże papież ogłosił w 1729 roku
  św. Alojzego patronem młodzieży zwłaszcza studiującej.
  Jego zawołaniem było: ,, wszystko dla Jezusa''
  W roku 1926 obchodziła cała Polska 200-lecie kanonizacji św. Stanisława. Z tej okazji sprowadzono z Rzymu relikwie św. Stanisława i wystawiono w Kościele rodzinnym w Rostkowie. W centralnych uroczystościach, jakie z tej okazji odbyły się w Warszawie wziął osobiście udział prezydent Polski Ignacy Mościcki.
  Papież Jan XXIII uznał św. Stanisława szczególnym patronem młodzieży polskiej.
  Święto św. Stanisława Kostki obchodzono 13 listopada, obecnie (od 1969 roku) obchodzi się 18 września, aby na początku roku szkolnego młodzież mogła mu oddać chwałę i polecić się jego wstawiennictwu.
  Do najsłynniejszych miejsc jako cudowne są obrazy św. Stanisława w Lublinie w katedrze, we Lwowie i w Kicicach pod Pułtuskiem.
  Katedra w Łodzi jest poświęcona czci św. Stanisława Kostki, a w Warszawie kościół na Żoliborzu. Jednak, gdy chodzi o zestawienie z kultem św. Stanisława Biskupa w Polsce, różnica jest uderzająca. Kościołów pod wezwaniem Stanisława Biskupa jest w Polsce ponad 400, pod wezwaniem św. Stanisława Kostki jest ich zaledwie ponad 60. Młodzież ku czci swojego Patrona urządza co roku triduum i akademie, a w jego święto przystępuje licznie do sakramentów świętych.
  Umieszczenie w witrażu obu świętych , jako patronów uczącej się młodzieży na terenie ówczesnego seminarium miało jednoznaczną wymowę ikonograficzną.
  Rekonstrukcja witraża powstała w pracowni pana Pawła Przyrowskiego, którego rodzina jest od pokoleń związana z Ziemią Sejneńską.
  Witraż jest doskonale widoczny wieczorem na zewnątrz klasztoru, kiedy jest podświetlony. Dzięki dokonanej rekonstrukcji z fundacji pani dr. Ireny Kasperowicz – Ruka oraz grona instytucji i osób jej wspierających , po ponad półwiecznej nieobecności, znów swoim pięknem wzbogaca nas duchowo wszystkich , którzy odwiedzają to miejsce.

  Opracował : Henryk Sylwista i Jarosław Domosławski